"Mistyfikacja" według scenariusza i w reżyserii JACKA KOPROWICZA przedstawia hipotetyczne losy Witkacego, który przeżył wojnę i żyje sekretnie w czasach PRL-u. Zbierając materiały do "Mistyfikacji" reżyser odkrył intrygujące fakty: nikt z bliskich nie widział zwłok Witkiewicza, ciało, które znaleziono w jego grobie, było niewątpliwie ciałem kobiety, Oknińska sprzedawała po wojnie jego obrazy, które według świadków spłonęły w Powstaniu Warszawskim, a znajomi dostawali od artysty pocztówki jeszcze wiele lat po wojnie. Aura tajemniczości spowijająca śmierć Witkacego stała się dla Koprowicza bazą do politycznego thrillera, filmowej fantazji i erudycyjnej zabawy w kino. Pomysł z alternatywnym, powojennym życiem Stanisława Witkiewicza to balansująca na granicy urojenia i realności gra reżysera z mitem artysty totalnego i wyobraźnią widza, a także opowieść o pasji, szaleństwie i rozkoszy przekraczania granic poznania.

W pierwszych dekadach XX-wiecznych dziejów kultury polskiej Stanisław Ignacy Witkiewicz, znany jako Witkacy, był jedną z najbarwniejszych postaci. Malarz, pisarz, dramaturg i fotografik przez wielu był postrzegany jako autor ponadczasowy, przedstawiciel europejskiej awangardy, prekursor nowej sztuki i człowiek wybitnie zasłużony dla życia towarzyskiego elit krajowych. Inni uznawali Witkacego za dziwaka i niebywałego impertynenta, wrażliwca popadającego w skrajne nastroje. Wiadomo, że był wielkim adoratorem kobiet, niezdolnym do trwałych związków, a także wielbicielem polskich gór i odważnym eksperymentatorem na polu zastosowań narkotyków i innych używek w celach artystycznych. 18 września 1939 roku w majątku znajomych na Polesiu (Wielkie Jeziora) Stanisław Ignacy Witkiewicz popełnił samobójstwo. Jego kochanka wypiła truciznę, ale zwymiotowała, ratując sobie tym samym życie. Nie było jednak żadnego świadka, który mógłby potwierdzić taki przebieg wydarzeń. Na wniosek Związku Literatów Polskich w 1988 roku sprowadzono z Ukrainy trumnę ze szczątkami artysty, ale w 1994 roku okazało się, że w rodzinnym grobie w Zakopanem zamiast Witkacego spoczywa młoda kobieta.

Witkacy, zagrany przez Jerzego Stuhra, jest uzależniony od kobiety, zmęczony pozą, wyzuty prawie ze wszystkiego. Bywa żałosny. Jednak w filmie niekoniecznie musi być postrzegany jako podmiot, ale jako twór wyobraźni kochanki, która ma nad nim wreszcie władzę. Ewa Błaszczyk jako Czesława Oknińska jest osobą bardzo samotną, która żyje miłością i kompletną niezgodą na świat bez Witkacego. Na trop sensacyjnej historii i zadziwiającej mistyfikacji wpada Jakub Łazowski, student filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, który po wydarzeniach w marcu 1968 roku został relegowany z uczelni. Podobnie jak innym opozycjonistom groziła mu służba wojskowa w kompanii karnej, ale skorzystał z oferty pracy w resorcie bezpieczeństwa. Popada w obsesję na punkcie Witkacego. Mimo ostrzeżeń przełożonego, angażuje się w swoje dochodzenie bez reszty. Owładnięty chęcią dotarcia do prawdy, nie potrafi racjonalnie myśleć. Wpływa to decydująco na jego życie osobiste i karierę zawodową. W rolę Łazowskiego wcielił się Maciej Stuhr. Na ślad mistyfikacji Łazowski trafia dzięki Zuzannie Zarotyńskiej, którą gra Karolina Gruszka. W 1936 roku Zuza pracowała w zakładzie fryzjerskim jako manicurzystka. Miała w planach małżeństwo z fryzjerem Pinno (Wojciech Pszoniak), ale jej spotkanie z Witkacym zaowocowało romansem, który trwał kilka lat. W roli żony artysty, Jadwigi Witkiewicz, występuje Ewa Dałkowska, zaś przełożonego Łazowskiego, majora SB gra Andrzej Chyra.

"Mistyfikacja" wychodzi poza stereotypy. Podobnie jak w przypadku "Przeznaczenia" - filmu o Kazimierzu Przerwie-Tetmajerze - opowiada o niedopowiedzianych i niejasnych szczegółach prawdziwej historii. Film Jacka Koprowicza to intelektualna zabawa w ramach pewnej konwencji, opowiedziana wiarygodnie i z odpowiednim napięciem, chociaż od początku do końca ujęta w cudzysłów. Autorem zdjęć jest Arkadiusz Tomiak ("Afonia i pszczoły", "Zero", "Enen"), czterokrotnie nominowany do nagrody Orzeł i dwukrotny laureat Nagrody Indywidualnej na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Muzykę skomponował Włodzimierz Pawlik. W sezonie 2009/2010 obraz zdobył 4 nominacje do nagrody Złotej Kaczki w kategorii najlepszy film (Jacek Koprowicz), najlepszy aktor (Jerzy Stuhr), najlepszy aktor (Maciej Stuhr), najlepszy scenarzysta (Jacek Koprowicz). Był również zakwalifikowany do konkursu głównego FPFF w Gdyni, w którym walczył o Złote Lwy.