Dotknięci

Twórcy:
Reż: Wiesław Saniewski
Reżyser II: Krystyna Grochowicz
Współpraca reżyserska: Jacek Górnowicz, Bartosz Stasina, Małgorzata Zdziarska

Scenariusz: Wiesław Saniewski
Współpraca scenariuszowa: Helena Saniewska
Dialogi: Helena Saniewska
Zdjęcia: Witold Adamek
Operator kamery: Witold Adamek
Współpraca operatorska: Andrzej Burchard, Jan Ossowski, Eugeniusz Maciaszek
Oświetlenie: Roman Kępiński
Scenografia: Allan Starski
Współpraca scenograficzna: Ewa Skoczkowska, Ewa Rojek, Grzegorz Piątkowski, Joanna Lelanow
Dekoracja wnętrz: Magdalena Dipont, Anna Iskierka-Małaśnicka
Rekwizyty: Emil Kostecki, Bogdan Piotrowski, Paweł Kostrzębski
Kostiumy: Jolanta Jackowska
Współpraca kostiumograficzna: Hanna Gołębiowska, Włodzimierz Perka, Dorota Korzeniowska, Anna Kiljańska, Roman Zarzycki
Muz: Przemysław Gintrowski
Wykonanie muzyki: Przemysław Gintrowski, Henryk Miśkiewicz
Konsultacja muzyczna: Grażyna Niewińska
Dźwięk: Aleksander Gołębiowski
Współpraca dźwiękowa: Kazimierz Siczek, Leszek Ciechoński
Efekty dźwiękowe: Stanisław Hojden
Montaż: Irena Choryńska
Współpraca montażowa: Katarzyna Kozłowska-Domańska, Alicja Torbus-Wosińska
Charakteryzacja: Ewa Symko-Marczewska, Krystyna Leszczyńska
Współpraca charakteryzatorska: Grażyna Kula
Fotosy: Renata Pajchel
Kierownictwo produkcji: Barbara Pec-Ślesicka
Kierownictwo produkcji II: Marek Składanowski, Robert Lipiński
Organizacja produkcji: Teresa Maleszewska, Paweł Wierkowski, Halina Małek, Iwona Gajewska, Czesława Łukasiewicz, Iwona Pajdosz
Produkcja: Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego (Warszawa)

Obsada:
Piosenkarka Maria, kochanka Jana: Ewa Błaszczyk
Jan Milewski: Piotr Fronczewski
Joanna Milewska, żona Jana: Ewa Wiśniewska

Wanda, córka Milewskich: Joanna Trzepiecińska
Piotr, syn Milewskich: Zbigniew Zamachowski
Aleksander Bardini: Aleksander Bardini
Doktor Kramer: Olgierd Łukaszewicz
Dziekan Leon: Marek Frąckowiak
SB-ek na uniwersytecie: Henryk Niebudek
Aktor występujący z Marią: Marian Opania
Ksiądz Karol: Andrzej Szczepkowski
Oleńka, dziewczyna Piotra: Agnieszka Wagner
Cecylka, pacjentka szpitala psychiatrycznego: Krystyna Harasimowicz-Królikiewicz, Marta Klubowicz
Pielęgniarka w szpitalu psychiatrycznym: Katarzyna Skolimowska
Prokuratorzy oskarżający Jana: Grażyna Wolszczak, Józef Fryźlewicz
Pracownik kliniki doktora Czerwińskiego: Ryszard Kotys
Obrońca Jana: Krzysztof Kumor
Lekarze pogotowia: Wiesław Nowosielski, Jolanta Bujnowska, Ryszard Jabłoński, Krzysztof Kalczyński
Pielęgniarze w szpitalu psychiatrycznym: Marek Kępiński, Elżbieta Kilarska, Agnieszka Kumor, K. Makowska, Juliusz Rodziewicz, Robert Rogalski, Bogusław Stokowski
Pacjent szpitala psychiatrycznego: Andrzej Szenajch
Szymek, pacjent szpitala psychiatrycznego: Tadeusz Szymków
Lekarze pogotowia wiozący do szpitala Oleńkę: Krystyna Wolańska, Jacek Domański
Akompaniator Marii: Przemysław Gintrowski

Kameralny dramat prowokujący dyskusję na temat relacji między ludźmi "normalnymi" a chorymi psychicznie, stawiający wiele pytań - o sens cierpienia, poczucie obowiązku i odpowiedzialności za drugiego człowieka, wierność podstawowym zasadom moralnym; podnoszący problem osaczenia w sytuacji na
pozór beznadziejnej. "Dotkniętych" niezwykle gorąco przyjęła publiczność festiwalu w Gdyni, krytycy nazwali film polskim "Lotem nad kukułczym gniazdem". Obraz Wiesława Saniewskiego na motywach opowiadania Andrzeja Kijowskiego "Oskarżony" otrzymał Lwy Gdańskie za zdjęcia oraz Nagrodę Dziennikarzy na XIII FPFF w Gdyni w 1988 r.


Ulegając usilnym prośbom Joanny, chorej psychicznie żony, Jan zabiera ją ze szpitala. Ich syn, Piotr jest już dorosły, pracuje, ma swoją dziewczynę. Córka, Wanda, studiuje. Choroba matki sprawia, że żyją w warunkach nienormalnych. Oboje marzą o innym życiu, o wyrwaniu się z domu dotkniętego nieuleczalną chorobą matki. Chorobę Joanny łagodzą środki uspokajające i psychotropowe. Poza przepisanymi przez lekarza, Jan, a także syn dostarczają jej dodatkowe ilości tabletek. W ich zdobywaniu uczestniczy także Maria, przyjaciółka Jana. Konflikt z mę-żem i z dziećmi, a także podejrzenie istnienia w życiu męża innej kobiety sprawiają, że Joanna czując się niepotrzebna zażywa dużą ilość środków odurzających. Dawka okazuje się śmiertelna. Mimo że okoliczności przemawiają za samobójstwem, doktor Kramer, jeden z lekarzy opiekujących się chorą, oskarża Jana o zabójstwo. Jan początkowo bagatelizuje oskarżenie. Nie czuje się winny. Inną postawę zajmuje Maria, która obawia się wykrycia swej roli w dostarczaniu chorej narkotyków. Jest związana z Janem od lat, walczy o niego dla siebie, a także pragnie przerwania tej nienormalnej sytuacji. Jan, mimo ostrzeżeń Marii, pozostaje bierny nawet wtedy, kiedy Kramer oddaje sprawę w ręce prokuratora. Inny lekarz, doktor Czerwiński utwierdza Jana w przekonaniu, że śmierć Joanny nastąpiła na skutek nieumyślnego przedawkowania środków, a być może także z powodu zaniedbania środków leczenia. Doktor Czerwiński, który leczył Joannę od dwudziestu lat, jest przekonany, że sprawa zostanie umorzona. Maria zachowuje się aktywnie: żeby zmusić Jana do samoobrony, informuje o wszystkim Piotra i Wandę i decyduje się na rozstanie z Janem. Jan czuje się osaczony: śmierć Joanny, oskarżenie o zabójstwo, kłopoty zawodowe na uczelni, odejście Marii powodują załamanie. Postanawia, wbrew faktom i własnemu przekonaniu, przyznać się do winy. Podczas procesu doktor Czerwiński uświadamia mu bezsens jego zachowania. Jan w "ostatnim słowie" odwołuje swoje zeznania. Ku zaskoczeniu wszystkich obecnych, sąd na wniosek prokuratora postanawia poddać Jana badaniom psychiatrycznym. Tymczasem dziewczynie Piotra, Oleńce, grozi poronienie. Załamana boi się dziedziczności choroby. Piotr wie, że tylko wyjście ojca ze szpitala może zmienić sytuację. W trakcie kilkutygodniowej obserwacji, prowadzonej pod kierunkiem doktora Kramera, sprawa sądowa zostaje umorzona. Ale Jan przebywa w dalszym ciągu w klinice na własne życzenie. Popadł w depresję. Ma w tym zbrodniczy udział dr Kramer, który poddał Jana kuracji elektrowstrząsowej. Jan odmawia także widzeń z najbliższymi. Dopiero perswazje Czerwińskiego sprawiają, że godzi się na spotkanie z synem. Piotr informuje go o swoich kłopotach, o niepokoju Oleńki o przyszłe dziecko oraz o porzuceniu domu przez Wandę. Po tej rozmowie Jan decyduje się opuścić szpital. Wraca do domu podczas kąpieli wnuka.